Littekens krijg je pas als je genezen bent
'You only get scars once you are healed'. Deze zin betekent zoiets als 'Littekens krijg je pas als je genezen bent'. Ik was een serie op netflix aan het kijken toen een acteur deze zin uitsprak. En het raakte mij.
Littekens
Iedereen draagt zowel zichtbare als onzichtbare littekens met zich mee. Littekens herinneren ons aan iets wat we meegemaakt hebben, maar overleefd. Mijn zoon heeft een grote brandwond op zijn rug. Toen hij zeven was is er vuurwerk in zijn jas terecht gekomen, de brandwond heeft zes maanden open gelegen. Een nachtmerrie. Toch is hij er sterker door geworden en heeft hij geleerd dat je persoonlijkheid er toe doet en niet altijd hoe je er uit ziet. Voor zijn achttiende verjaardag heeft hij een tatoeage op de brandwond laten plaatsen en is het litteken nu een plek van trots geworden.
Onzichtbaar
Onzichtbare littekens zijn moeilijker te zien aan iemand. Littekens op de ziel, littekens die genegeerd worden, verdoezeld onder een pijnlijke glimlach. Het kan gaan om een sterfgeval, een verloren kindje, partner of ouder. Het kan gaan om een trauma, iemand kan uit een oorlogsgebied komen of iets ergs meegemaakt hebben zoals een verkrachting of mishandeling of een ernstige ziekte van hemzelf of iemand in zijn omgeving. Niemand die (nog) aan de buitenkant aan je ziet wat er met je gebeurd is, zelden iemand die aan je vraagt hoe het nu met je gaat.
Soms merk je aan iemand zijn gedrag dat er iets ergs gebeurd moet zijn in zijn of haar leven maar durf je er niet naar te vragen. Omdat het te persoonlijk is of misschien te pijnlijk.
Open wond
Iedereen verwerkt dat wat gebeurt in zijn/haar leven op zijn/haar eigen manier. Ik dacht ook dat ik verwerkt had wat er in mijn leven was gebeurd. Totdat de psycholoog tijdens mijn burn-out een aantal jaren geleden vaststelde dat ik ook een post traumatische stress stoornis heb.
Ik ? Een posttraumatische stress stoornis? Ik wist niet eens wat het was!
Kenmerkend voor een post traumatische stoornis is dat traumatische ervaringen ongewild, op diverse manieren of momenten, weer worden opgeroepen maar ook dat iemand vastloopt in zijn dagelijks functioneren. Precies dus wat er bij mij dus gebeurd was. Onzekerheid door het dreigende verlies van mijn baan en een gevoel van afwijzing, gingen blijkbaar terug naar mijn jeugd.
Nog steeds heb ik soms last van nachtmerries, levensechte dromen, die veroorzaakt worden door dagelijkse gebeurtenissen die onbewuste herinneringen oproepen. Deze dromen blijven terugkomen, als een wond die nog steeds open is. Deze dromen horen bij een post traumatische stress stoornis.
Blijkbaar heb ik alles onbewust nog steeds niet kunnen afsluiten en is er geen litteken ontstaan, heeft er nog geen genezing plaats gevonden. Maar ik heb er vrede mee, die dag gaat echt wel komen.
Gelukkig ontwikkelt niet iedereen een post traumatische stress stoornis maar duurt het even voor de wond gesloten is en er verder gegaan kan worden met het leven. En als er eenmaal een litteken op de ziel is gevormd kun je er zoveel sterker uitkomen. Denk maar eens aan Malala Yousafzai, een efjarig meisje, neergeschoten in 2012 door de Taliban omdat ze streed voor meisjesonderwijs in Pakistan. In het nummer van Time dat op 29 april 2013 verscheen, werd Malala genoemd als een van de 100 invloedrijkste personen ter wereld. Op 12 juli 2013, op haar zestiende verjaardag, sprak Malala 500 jongeren in de VN toe.
Rimpels
Geen littekens, maar wel een mooi bewijs dat je geleefd hebt zijn rimpels. Ik ben dol op rimpels. Rimpels laten zien hoeveel ik gelachen heb en het kan me daarom echt niet schelen hoeveel ik er heb en ga krijgen!
Biografie in loopbaantraject
In een loopbaantraject vindt er ook een biografiegesprek plaats. Je schrijft zelf je biografie, en natuurlijk komen hier ook de 'littekens' uit jouw leven aan bod, klein of groot. Maar dit gesprek is niet bedoeld om hier helemaal in te duiken maar vooral om te kijken wat jouw 'overlevingsstrategie' is en welke kwaliteiten of talenten, die al aanwezig waren in jezelf, zich beter hebben kunnen ontwikkelen, juist dankzij de moeilijkere dingen in je leven. Alles heeft een 'positieve' keerzijde namelijk. Bij mij zijn mijn 'antennes' wat meer ontwikkeld door wat ik meegemaakt heb en ik ben vroeg volwassen, verantwoordelijk en heel zelfstandig geworden. Iets waar ik ook dankbaar voor ben.
Een overlevingsmechanisme is aangeleerd, vaak onbewust gedrag, dat als doel heeft gehad je te helpen bij bepaalde pijnlijke of onplezierige situaties. Meestal ontstaan overlevingsstrategieën, in de kindertijd. Je afzonderen (vluchten of vermijden), aandacht trekken (vechten) of tevreden stellen (pleasen) zijn van deze overlevingsstrategieën.
Bedenk eens wat jouw overlevingsstrategie is geweest en hoe jij deze nog steeds (onbewust) toepast in je leven.